Nauka zawodu w rzemiośle:
Ustawa z 22 marca 1989 r. o rzemiośle /Dz. U. 1989 nr 17 poz. 92 ze zm./
Rzemieślnicy obok działalności gospodarczej tradycyjnie zajmują się działalnością edukacyjną - szkoleniem pracowników młodocianych/uczniów.
Zgodnie z ustawą rzemiosłem jest zawodowe wykonywanie działalności gospodarczej przez:
1) osobę fizyczną, z wykorzystaniem zawodowych kwalifikacji tej osoby i jej pracy własnej, w imieniu własnym i na rachunek tej osoby – jeżeli jest ona mikroprzedsiębiorcą, małym przedsiębiorcą albo średnim przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej lub
2) wspólników spółki cywilnej osób fizycznych w zakresie wykonywanej przez nich wspólnie działalności gospodarczej – jeżeli spełniają oni indywidualnie i łącznie warunki określone w pkt 1.
Rzemieślnicy zatrudniający pracowników młodocianych w celu przygotowania zawodowego w rzemiośle obowiązani są być członkami jednej z organizacji rzemieślniczych: cechu lub izby - art. 3 ust. 5 ustawy o rzemiośle.
Przygotowanie zawodowe w rzemiośle realizowane jest na zasadach dualnego systemu kształcenia. Nadzór nad jego przebiegiem sprawuje izba lub cech rzemieślniczy, którego członkiem jest rzemieślnik.
Nauka zawodu składa się z dwóch integralnych, równolegle realizowanych części:
- praktycznej zorganizowanej w zakładzie rzemieślniczym
- teoretycznej zorganizowanej w szkole zawodowej/branżowej lub na kursach dokształcających.
Podstawą organizacji nauki jest umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego, podpisywana i rejestrowana w biurze Cechu pomiędzy pracodawcą-rzemieślnikiem a uczniem-młodocianym pracownikiem. W związku z zawartą umową o pracę i faktem uczęszczania do szkoły zawodowej młody człowiek uzyskuje podwójny status prawny tj. ucznia i pracownika młodocianego lub wyłącznie pracownika młodocianego, jeśli dokształcanie teoretyczne realizowane jest w systemie pozaszkolnym – dokształcanie w Ośrodku Dokształcania i Doskonalenia Zawodowego Cechu.
Podstawowym aktem prawnym regulującym zatrudnianie pracowników młodocianych jest ustawa Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r., Dział IX Zatrudnianie młodocianych.
Szczegółowe zasady odbywania przygotowania zawodowego reguluje między innymi rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania.
Organizację praktycznej nauki zawodu oraz kwalifikacje osób szkolących reguluje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lipca 2002 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu.
Zatrudnianie młodocianych pracowników uregulowane jest również w pozostałych aktach prawnych.
